ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ DENKLİK

YURTDIŞI EĞİTİMDE DENKLİK

Tanınma ve Denklik Nedir?

Tanınma: Yurtdışı bir yükseköğretim kurumunun ve bu kurumun ilgili programının akademik derece vermeye yetkili olduğunun Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilmesini ifade etmektedir. Üniversitenin eğitim uygulamaları ve ders içeriklerinin Türkiye ile uyumlu olması ve üniversitenin eğitim kadrosu, fiziki koşulları vb. özellikleri itibariyle üniversite vasfını taşıyor olması gerekmektedir. Yani bir üniversitenin YÖK tarafından tanınması o üniversite mezunlarının denklik alabileceği anlamını taşımamakta fakat denklik başvurusu yapabilmeniz için YÖK tarafından üniversitenizin tanınıyor olması gerekmektedir.

Denklik:  Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarından ve programlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eş değerliğinin tespit edilmesini ifade etmektedir. YÖK’e yapılan denklik başvuruları mezun olunan üniversitenin ders içerikleri, akademik düzeyi, derecesi ve niteliği, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlikler açısından incelemektedir.

YÖK’ün son yapmış olduğu açıklamaya göre; uluslararası sıralama sistemlerinde ilk 1000’de yer alan üniversitelerde eğitim gören öğrenciler ÖSYM’nin yapmış olduğu TYT ve AYT’ye girmiş olma şartı aranmadan denklik başvurusu yapabileceklerdir. Bu öğrencilerin denklik başvuruları alınarak ders içeriklerinin Türkiye’deki müfredatla uyumu incelenecek, bire bir uyumlu olması halinde doğrudan denklik alabileceklerdir. YÖK bu üniversitelerden mezun olan öğrencilere ortalama 15 gün içinde doğrudan denklik verdiğini ifade etmektedir.

YÖK’ün 2018 verilerine göre denklik başvurusu reddedilenlerin yaklaşık yüzde 20’sini ülkede kalış süreci yetersiz kalanlar oluşturmaktadır. YÖK’ün bu hususta 2020 yılında getirdiği yeni yönetmelik gereği denklik başvuru değerlendirmesinde, bir akademik yılda eğitim süresinin yüzde yetmişi kadar ülkede kalmış olma şartı aranacaktır.

YÖK’ün bu husustaki açıklaması şöyledir:

“Öğrenim görülen ülkede 8-38 gün kalarak lisans eğitimi tamamlanamayacağı gibi bu diplomaların akademik hayatımız ve iş gücü piyasamız için tehdit oluşturduğu herkesin dikkate alması gereken bir husus olduğu bilinmelidir.”

Yine YÖK’ün 2018 verilerine göre; Türkiye’ye 101 farklı ülkeden 10 bin denklik başvurusu yapılmış, bu başvuruların yüzde 5,3 ünün ağırlıklı olarak ülkede yetersiz kalış süresi ve sahte belge ile yasalara uygun olmayan yatay geçiş nedeni ile reddedilmiştir. 2014- 2018 yıllarında YÖK tarafından toplam 26133 diploma için denklik kararı verilmiştir.

Lisans eğitiminde en fazla denklik belgesini Tıp, Hukuk, İşletme, Mimarlık, Psikoloji, İlahiyat, Arap Dili ve Edebiyatı, Diş Hekimliği ve İnşaat Mühendisliği bölümlerinde veren YÖK tarafından 2019 yılında 10158 denklik başvurusu karara bağlanarak 4122 kişiye doğrudan denklik, 5270 kişiye SYBS üzerinden inceleme verilirken 514 kişinin başvurusunu ise yine ağırlıklı olarak ülkede yetersiz kalış süresi sebebi ile reddedilmiştir.

Özet olarak ifade edebiliriz ki YÖK, Yurtdışı Eğitim Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşıyan her diplomaya denklik hakkı tanıyacaktır. Üstelik ülkemizde denklik işlemleri pek çok Avrupa ülkesine göre çok daha hızlı ve kolay gerçekleştirilmektedir.

Kaynak: YÖK Denklik Yönetmeliği